Truyện Dân Gian hay:
- 1. Mạnh Thường Quân mua "Nghĩa"
- 2. Khổng tử: Không quên được cái cũ
- 3. Đi trắng, về đen
- 4. Lợi mê lòng người: Mất áo thâm
- 5. Kẻ trộm cắp vặt
- 6. Mặc Tử: Khổ thân làm việc nghĩa
- 7. Khổng tử dạy: Lẽ sống ở đời
- 8. Trạng Quỳnh: Dê đực chửa
- 9. Truyện Trạng Quỳnh: Ăn trộm mèo của Vua
- 10. Trạng Quỳnh: Món "mầm đá" và món "đại phong"
Khổng Tử tên là Khâu, tên tự là Trọng Ni, người nước Lỗ, thời Xuân Thu nhà Chu, học về Lễ, Nhạc, Văn chương đời cỗ, đi nhiều nước chư hầu không được dụng bỏ về làm kinh Xuân Thu, san định các kinh Thi, Thư, Dịch, Lễ, Nhạc và dạy học trò được ba nghìn người, có bảy mươi hai người giỏi. Được tôn xưng làm Tổ đạo Nho.
Người đàn bà nói:
- "Độ trước tôi cắt cỏ thi, có bện một chiếc trâm cài đầu bằng cỏ thi. Hôm nay chẳng may đánh mất cái trâm cài đầu xuống đầm, cho nên tôi khóc."
Đức Khổng Tử hỏi:
- "Cô chỉ làm mất cái trâm cài bằng cỏ, thì việc gì phải khóc? Sao không lấy cỏ thi mà làm một cái trâm cài mới!?"
Người đàn bà nói:
- "Tôi có thể làm lại một cái mới. Sở dĩ tôi khóc, không phải vì tôi đánh mất cái trâm cỏ thi mà là tôi thương tiếc một vật cũ, dùng đã lâu, mà ngày nay không sao thấy được nữa."
Sưu tập và hệ thống: Thiên Hương
Chú thích:
Cỏ thi: là một thứ cỏ giống như cỏ le, thân tròn, ruột vuông, lá nhỏ mà dài, cạnh sắc, hoa tựa như hoa cúc, trắng hay đỏ phớt.
Lời bàn:
Một món đồ mà mình đã yêu thích, mà lỡ mất đi, thì về sau dù có được cái khác giống như thế, mình cũng không sao yêu cho bằng. Thường, lại nhìn thấy cái mới mà hồi nhớ về cái cũ, sinh ra chạnh lòng, nên câu ta thán, có khi ngậm ngùi thương khóc nỉ non. Vì sao vậy? Vì đối với mình, cái của mất đi có khi không phải vì giá trị vật chất, mà đó thường chứa đựng trong đó tình cảm tức phần tâm hồn mình hay tâm hồn người đã tặng vật cho mình.
"Đồ vật tuy vô tri vô giác, nhưng con người thì có tình"
Sự cảm động đầu tiên bao giờ cũng là sự cảm động hay nhất, lâu bền nhất. Cáo chết ba năm quay đầu về núi, con người ta, dù cho lông bông xiêu bạt đến thế nào, còn có chút tâm tình cũng không sao quên được gốc tích xứ sở mình.
"Hồ mã tê bắc phong, Việt điểu sào nam chi": Con ngựa rợ Hồ thấy gió bắc còn cất tiếng kêu, con chim đất Việt chọn cành nam mới chịu làm tổ, huống chi là người mà lại quên được nguồn gốc sao?!