Cổ Học Tinh Hoa: Chết mà còn răn được vua Linh Công

Truyện Dân Gian hay:

1. 21. Chết mà còn răn được vua Linh Công
2. 22. Yêu nên Tốt, Ghét nên Xấu | Vua Linh Công và Di Tử Hà
3. 23. Hà Bá Cưới Vợ
4. 24. Lợn nái giết con 
5. 25. Ất Giáp tranh luận 
6. 26. Khổng tử: Mặt trời xa hay gần? 
7. 27. Cổ nhân dạy cách phục lòng người 
8. 28. Lòng cương trực của Án Tử 
9. 29. Biết lẽ ngược xuôi là bậc thánh nhân 
10. 30. Kết cuộc của kẻ ngoại tình

Cừ Bá Ngọc là người hiền mà vua Linh Công nước Vệ không dùng. Di Tử Hà là người dở mà vua lại dùng.

Sử Ngư thấy thế, đã răn nhiều lần, mà vua không nghe. Lúc ông có bệnh, sắp mất, dặn con rằng: "Ta làm quan tại triều nước Vệ, không tiến cử được Cừ Bá Ngọc, thoái trừ được Di Tử Hà thế là bầy tôi không khuyên răn nổi vua, thì khi ta nhắm mắt, không được làm đủ lễ. Cứ để thân xác ta dưới cửa sổ, thế là xong."

Lúc ông mất, người con cứ làm theo lời dặn. Vua Linh Công đến viếng thấy vậy, lấy làm ngạc nhiên.

Người con đem lời di chúc của cha tâu lại. Vua thất sắc nói rằng: "Ấy là cái tội của quả nhân!"

Rồi sai người đem xác ông Sử Ngư vào nhà, bắt khâm liệm và mai táng cho đủ lễ.

Sau quả nhiên vua Linh Công dùng Cừ Bá Ngọc mà bãi Di Tử Hà.

Khổng Tử nghe chuyện ấy, nói: "Xưa nay những giám quan đến lúc chết là hết cả mọi việc, chưa có ai được như Sử Ngư chết rồi mà còn dùng thân xác mình để can gián vua làm cho vua phải cảm động mà nghe mình. Thế chẳng là trung trực lắm sao!"

Sưu tập và hệ thống: Thiên Hương

Lời bàn:

Đời quân chủ chuyên chế, phải có những chức giám quan thì mới có người chế hạn được quyền vua, can vua bỏ điều xằng, khuyên vua làm điều hay. Nếu can khuyên vua không được thì chẳng là không làm hết cái chức trách rất trọng của gián quan ư? Nhưng một đàng vua cứ nhất định không nghe, một đàng mình cố sức can mãi đến lúc chết chưa thôi, còn lấy cả thân xác can nữa, thì thực là đáng khen cái tâm, chí sâu xa bền chặt ấy! Như thế mới thực là những gương sáng tận tâm với chức vụ để cho thiên hạ soi chung.