Văn Công nước Tấn đem quân sang đánh nước Vệ. Giữa đường gặp một ông lão đang bừa ruộng cứ ngẩng mặt lên trời cười khanh khách mãi. Văn Công cho đòi lại hỏi:
 |
| Cổ Học Tinh Hoa: Trước khi đánh người phải biết giữ mình |
- Ông lão thưa rằng: Tôi cười người láng giềng nhà tôi. Anh ta đưa vợ đi chơi nhà bà con. Giữa đường gặp người con gái hái dâu, anh ta thích quá, lẻn vợ rẽ xuống ruộng dâu, nói chuyện với người con gái. Một chốc, ngoảnh lên xem vợ đi đến đâu thì thấy một chàng đang vẫy vợ anh ta đi. Ấy câu chuyện chỉ có thế, tôi nghĩ mà tôi không nhịn cười được".
Văn Công nghe nói, tự nhiên tỉnh ngộ, kéo quân về. Về chưa đến nơi, thì đã thấy báo có giặc ngoài vào xâm phạm trên mạn bắc.
Lời bàn:
Phàm cái gì mình thích, tất người ta cũng thích. Nếu cứ theo lòng tục, mà vơ năm, gắp mười không phòng bị thì có khi xôi hỏng bỏng không, chẳng những không lấy được gì của người ta, mà có khi thứ mình có lại bị mất vào tay người ta nữa. Việc nước cũng thế, đi đánh nước ngoài, mà không nghĩ giữ nước nhà, thế là bỏ nước mình cho giặc vậy.*Tỉnh ngộ: đương mê man việc gì mả tỉnh ra biết nghĩ lại.