Cách phân biệt mật ong thật giả, mật ong rừng và mật ong nuôi

Sau 3 bài viết giờ mới tới phần quan trọng nhất đây, sở dĩ chúng ta phải mất nhiều thời gian tìm hiểu về đặc điểm giữa loài ong rừng, ong nuôi chi tiết đến vậy bởi vì những kiến thức đó giúp bạn nắm rõ được thông tin cần thiết, cộng thêm kinh nghiệm thực tế khi mua mật sẽ giúp bạn rất dễ phân biệt giữa mật thật và mật giả, giữa mật rừng và mật nuôi.

• Mặt nạ trị mụn từ bột trà xanh, bột yến mạch, váng sữa và mật ong
• Ong làm ra mật như thế nào?
• Sự khác biệt giữa mật ong rừng và mật ong nuôi

Như đã giải thích ngay ở bài đầu tiên "Mật ong và đặc điểm loài ong", mình đã nói rõ mục đích khi tìm mua mật ong rừng nguyên chất là để cho người thân uống điều trị bệnh đau dạ dày, mình không biết các bạn cần mua mật rừng mục đích để làm gì? (làm đẹp, chữa bệnh, bồi bổ cơ thể, rơ lưỡi cho em bé mới sinh, hay mua làm quà biếu cho người thân... ). Nhưng chắc chắn rằng, đối với những vị thuốc có thể chữa bệnh như mật ong, nếu mua phải loại mật dỏm, không đúng chất lượng thì bực mình lắm. Không dong dài nữa, chúng ta bắt đầu nhé:

I- Thế nào là mật ong thật – mật ong giả:

Trước khi chúng ta muốn phân biệt giữa mật ong rừng và mật ong nuôi, mình xin giải thích thêm một chút để làm rõ giữa khái niệm về mật ong thật – mật ong giả: 

Mật ong rừng – Mật ong nuôi: đều là mật được lấy từ tổ ong, được những chú ong chăm chỉ làm ra. Quá trình làm ra mật của ong rừng và ong nuôi là như nhau. (do đó mật lấy từ tổ ong rừng hoặc ong nuôi đều là mật thật) 

Tổ ong ruồi vùng đồng bằng

Mật ong giả: là do con người làm ra, mật ong giả là sự pha trộn giữa đường và nước với các chất tạo hương, tạo mùi khác.

II- Cách phân biệt mật ong thật, giả:

Để phân biệt mật ong thật - giả tương đối đơn giản, có nhiều cách thử nhưng theo mình phương pháp thử với nước là chính xác nhất.

Giọt mật ong chảy thẳng xuống đáy ly là Mật Ong THẬT

Bạn lấy một giọt mật nhỏ vào ly nước lọc nếu giọt mật xé tan màn nước rơi thẳng xuống đáy cốc và tạo thành 1 lớp mật mỏng dưới đáy thì đó là mật ong thật, còn nếu nhỏ vào thấy nó chưa rơi tới đáy ly là đã tan vào nước, chứng tỏ đó là mật giả được pha chế bằng nước đường. Mời các bạn xem đoạn video clip sau:

Còn một phương pháp thử khác đó là bỏ chai mật vào ngăn đá tủ lạnh, do thành phần trong mật ong nước chiếm khoảng 17%-20%. Sau 24h, nếu là mật ong thật thì nó chỉ dẻo hơn và quánh lại, còn mật ong giả toàn là nước đường nó sẽ xảy ra hiện tượng đông đá cả chai.

III- Cách phân biệt mật ong rừng, mật ong nuôi:

1- Phải ngửi thử, nếm thử:

Mật Ong cũng là thực phẩm, do đó cách đơn giản nhất để nhận biết mật ngon hay dở đó là phải ngửi thử - nếm thử. 

Giống như khi ta có 02 đĩa thịt gà, một đĩa thịt gà rừng và một đĩa gà ta, nếu chỉ quan sát bằng mắt thì không thể nhận biết được đâu là đĩa thịt gà ta và đâu là đĩa thịt gà rừng. Chỉ có khi ăn thử, nếm thử… đĩa thịt gà nào mà thịt nó dai hơn, giòn hơn, thơm hơn và ngọt hơn thì ta sẽ biết được ngay đĩa đó là đĩa thịt gà gừng.

- Ngửi thử: Mật Ong Rừng phải có mùi thơm, rất thơm. Pha vài thìa mật ong rừng vào nước ấm sẽ thấy mùi thơm lừng bốc lên.

Ong Nuôi bây giờ được nuôi số lượng lớn, phần lớn chúng chỉ lấy mật từ 01 loại hoa cho nên hầu như tất cả các loại mật ong nuôi đều có mùi vị nhàn nhạt, hầu như không thơm.

- Nếm thử: Lấy 1 thìa nhỏ Mật Ong Rừng, đưa lên miệng nếm thử, vị ngọt của mật sẽ tạo ra cảm giác cực kì khé cổ và có mùi vị đặc trưng, khác biệt hoàn toàn so với mật ong nuôi.

Cách giúp phân biệt chính xác nhất là bạn nên có một chai mật ong nuôi để so sánh (mình thử với 01 chai mật ong nuôi hoa cao su), mật ong rừng khi ngửi và nếm qua sẽ có mùi thơm của rất nhiều loại hoa, mật rừng cũng loãng hơn rất nhiều so với mật ong nuôi. Mật hoa cao su rất đậm đặc, có màu đen sẫm, nếm vào chỉ có duy nhất một mùi thơm của hoa cao su, 100% bạn sẽ nhận biết được ngay.

2- Mức độ tạo gas, bọt của mật ong:

Nếu là mật ong rừng thì phấn hoa trong mật sẽ lên men, tạo gas rất dữ dội. Tuyệt đối không bao giờ được đóng kín hoàn toàn, kẻo trời mùa hè nắng nóng, khi mở nút chai, mật theo bọt trào ra khỏi miệng chai, như khui lon nước ngọt có gas. 

Mật ong rừng tạo gas dữ dội (đặc biệt vào trời nắng nóng)

Dù rằng Mật Ong Nuôi có loại cũng tạo nhiều bọt khí. Nhưng mức độ ít hơn rất nhiều so với Mật Ong rừng

3- Quan sát quanh miệng chai mật ong:

Đối với Mật Ong Nuôi: người nuôi ong sẽ lấy mật bằng cách dùng máy quay li tâm tách mật ong khỏi khung cầu ong để tách bỏ mật ra khỏi sáp, nên hầu như trong mật không có phấn hoa và nhộng non.

Mật ong rừng: chỉ có thể lấy mật bằng một phương pháp duy nhất đó là vắt bằng tay thủ công. Bọng sáp chứa mật ong rừng sau khi khai thác phải được loại bỏ phần phấn hoa, ong và nhộng non. Nhưng rất khó để có thể nhặt sạch được phấn hoa và nhộng non 100% được. 

Mật ong rừng có lẫn phấn hoa, ong, và nhộng non

Đa phần khi khai thác và vắt sáp ong, mật ít nhiều sẽ bị lẫn phấn hoa và nhộng non tạo thành lớp màng nổi lên trên cùng bám quanh miệng chai. Dân bản họ thường vắt mật, lọc mật bằng cái rổ, rá nên khi đóng chai, phấn hoa đóng ở nắp chai dày chừng 3-4cm để lâu nó đông cứng, dốc ngược chai mà mật ko hề rớt 1 giọt. 

Mật ong rừng có phấn hoa nổi lên trên cùng, bám quanh miệng chai

Đây cũng là một cách truyền thống để kiến không ăn được mật. Nhưng cũng là tác nhân gây phản ứng lên men, làm chai mật chua và nhanh hỏng hơn so với mật ong nuôi. (Đây có thể xem là dấu hiệu để nhận biết mật rừng và mật nuôi bằng quan sát).

Do đó chỉ nên bảo quản tối đa 2 năm đối với mật đầu và giữa mùa (vàng canh, vàng cam) hoặc 3 năm đối với mật cuối mùa (màu nâu sẫm). Lý do tại sao mật cuối mùa lại để được lâu hơn mật đầu mùa hay giữa mùa. Bởi vì mật thu hoạch vào cuối mùa, đó là thời điểm đàn ong đã sinh đàn xong, tổ lúc này có rất ít hay không còn nhộng non. Phấn hoa lúc này đã được ong ăn hết.

Lưu ý: Cũng có nhiều trường hợp Mật Ong Rừng nếu chỉ lấy phần bọng mật, không bị dính tí phấn hoa nào thì cũng không có lớp váng phấn dính vào miệng chai. Hoặc cả can mật ong rừng đã được rót gần hết, thì phần còn lại trong can cũng có rất ít lớp váng phấn hoa, thậm chí là không có. Phương pháp này chỉ là 1 trong các dấu hiệu để phân biệt Mật Ong Rừng.

4- Cách mua được mật ong rừng nguyên chất:

Hãy mua mật ong còn nguyên tổ. Bởi các lý do sau:

4.1. Mật có thể làm giả, nhưng tổ ong thì không thể làm giả được, kích thước các lỗ trên tổ ong rất đều nhau vì cấu trúc tổ ong rất phức tạp (ong là kiến trúc sư bậc thầy)

Tổ ong ruồi bắt ngoài tự nhiên

Vắt mật ong bằng tay từ bọng tổ mật ong ruồi

Phải vắt hơn 16 tổ ong ruồi mới được 01 lít mật ong

4.2. Ong nuôi do được nuôi trong thùng và các khay, người nuôi ong tách mật khỏi khung cầu ong bằng máy quay li tâm, mục đích để giảm thiểu thời gian ong thợ phải xây lại tổ sáp nên không ai lại phá tổ để bán. Do nuôi trong khung cầu nên độ dầy sáp mật có kích thước đều nhau, rất dễ nhận biết.

Cách phân biệt mật ong thật giả, mật ong rừng và mật ong nuôi

4.3. Cũng có trường hợp người bán mật giả để vào đó sáp ong và nói đó nguyên sáp. Trường hợp này thì sáp là thật nhưng mật là không lấy gì đảm bảo.

Mong rằng những chia sẽ của mình sẽ giúp các bạn dễ dàng phân biệt được đâu là mật thật, mật giả, mật rừng, mật nuôi và có thể mua được mật ong rừng nguyên chất - chất lượng hảo hạng! ^_^

Thiên Hương